Betaalbaar wonen in de stad

Oplossing

De Belgische woningmarkt wordt met heel wat uitdagingen geconfronteerd. Allereerst is er de groei van het aantal gezinnen. Om die groei de komende jaren te kunnen opvangen, moeten er minstens 30.000 extra woningen per jaar bijkomen. Bovendien behoren de Belgische woningen tot de oudste van Europa en zijn ze dringend aan vernieuwing toe door problemen met bv. elektriciteit, vocht, CO, isolatie en warmteverlies… Zo is de verwarming van onze gebouwen verantwoordelijk voor zowat 18% van de Belgische uitstoot.

We zijn ervan overtuigd dat de federale regering het probleem op een effectieve en efficiënte manier kan aanpakken.

Om het kwaliteitsprobleem van onze woningen op te lossen, heeft de regering toch een verlaagd btw tarief (6%) en de renovatiepremies in het leven geroepen?

Ja, maar het verlaagd btw tarief is slechts van toepassing in 32 steden. We stellen ook vast dat de renovatiepremies de staat veel geld kosten en hun doel missen. Isolatiepremies hebben amper impact gehad. We berekenden bijvoorbeeld dat de premies voor dubbele beglazing en dakisolatie het meest werden aangevraagd, maar op 8 jaar tijd slechts tot een kleine verbetering van zo’n 10% van het woonbestand hebben geleid. Als we zo doorgaan, duurt het meer dan 100 jaar om alle oude woningen te isoleren…

Bovendien: waarom geldt er een verlaagd btw tarief voor werken in een oudere woning die niets met energiezuinigheid te maken hebben? Bv. schilderwerken of het plaatsen van een keuken.

Nieuwbouw is ook geen oplossing, want daardoor verdwijnt toch open ruimte?

Dat is een misvatting! Nieuwbouw betekent niet automatisch dat er open ruimte wordt ingepalmd. Denk maar aan: inbreiding (verdichten binnen bestaande bebouwing) en afbraak van een oud huis om het daarna herop te bouwen. Nieuwbouw heeft hier 2 voordelen: het neemt geen extra open ruimte in én woningen worden aangepast aan de huidige energie- en kwaliteitsnormen.

Men zegt dat het vele jaren zal duren om alle oude woningen in België te isoleren. Maar oude huizen afbreken en heropbouwen duurt toch ook lang?

Als dit huis per huis door particulieren gebeurt, ja. Maar als het gaat om grotere sites (bv. stadskankers, verouderde kantoren, grootschalige leegstand en verkrotting in de steden) dan wordt op grote schaal – en dus sneller – het woonbestand vernieuwd. Voor dergelijke grote projecten hebben alleen professionele projectontwikkelaars de financiële middelen, de technische kennis en de beschikbare tijd. Een projectontwikkelaar is een onafhankelijk bedrijf dat nieuwe woonbuurten realiseert.

Particulieren kunnen dus een heropgebouwde, energiezuinige woning van een professionele ontwikkelaar kopen. Zo kunnen steden op grote schaal vernieuwd worden. Wat is dan het probleem?

Deze kopers – gaande van jonge koppels, over gezinnen tot senioren die in de stad willen wonen – worden financieel gediscrimineerd, omdat ze 21% in plaats van 6% btw moeten betalen. Want het huidige verlaagde btw-tarief van 6% voor afbraak en heropbouw geldt enkel voor particulieren die één enkele woning afbreken en heropbouwen. Als je zorgeloos een heropgebouwde nieuwbouwwoning (huis of appartement) via een professionele ontwikkelaar of aannemer wil kopen, betaal je 21% btw.

Waar ligt de sleutel tot succes om de Belgische huizen kwalitatief en energiezuinig te maken?

Het is zeker een goede zaak en veel rechtvaardiger als de btw voor alle woningbouw in België een gelijk tarief zou zijn. Ongeacht of een particulier:

• renoveert,
• zelf een huis laat afbreken en heropbouwen,
• of hij kiest voor een heropgebouwd huis van een professionele ontwikkelaar, die een volledige buurt vernieuwd.

Op die manier werken we stadskankers versneld weg, worden woningen in de stad betaalbaarder en komen we tegemoet aan de woningnood. Op zijn beurt stimuleert dat weer de vernieuwing en energiezuinigheid van ons woonbestand én het wonen in de stad, dichtbij alle voorzieningen. Want dat is de toekomst!